Căn Bản Địa Lan Mặc Xuân
Bài 2. Trồng cây
***
Bài trước đã nói về giống, bài này Trìu sẽ nói về cách trồng.
1. Xử lý cây giống
Xử lý địa lan khác phong lan. Với mặc xuân, chúng ta nên giữ lại tối đa các phần còn sống của cây ( rễ, lá, củ già). Chỉ những phần đã dập nát, nhiễm bệnh hoặc đang phân hủy ta mới cắt bỏ. Rễ và mầm dễ bị tổn thương nhất, khi thao tác phải chú ý
Khóm lớn nên chia nhỏ theo hướng(*) để tiện sắp xếp khi lên chậu, một chậu địa um tùm và lệch tán nhìn sẽ không đẹp.
Cẩn thận thì ngâm tẩm chất kích thích (kích rễ, kích mầm, B1) thuốc bảo vệ thực vật (diệt nấm, diệt khuẩn). Cá nhân em thì không dùng, chỉ rửa sạch, để ráo là trồng thôi
2. Chuẩn bị đất trồng
Địa lan trong tự nhiên sống ở tầng mùn dưới tán rừng trên núi cao, đất xốp và địa hình thoát nước tốt. Khi vào chậu môi trường và tiểu khí hậu khác đi, thì không thể xúc đất như vậy mà trồng được. Đất trồng sẽ gồm vài thành phần tùy chọn, phối trộn sao phải đảm bảo : Xốp, thoáng, ráo nước, ít hạt mịn, hơi nặng một chút và cân đối dưỡng chất
- Ở đồng bằng, vùng trồng lúa chúng ta có đất ải, bùn ao phơi khô. Thứ đất này chặt thành miếng cỡ ngón tay và cỡ lớn hơn, trộn với vỏ lạc đã ủ mục, trấu hun, than củi vụn là dùng được
- Ở phố chúng ta có xỉ than, vật tư đóng gói ( mùn dừa, đất sạch, sỏi xốp, vỏ thông xay...) bổ sung một chút phân hữu cơ nữa là dùng được
- Vùng đồi núi có đất tầng mặt, mùn mục, sỏi đá cũng dùng được
- Với cây quý, với người giàu kinh nghiệm thì đất trồng công phu hơn. Ta sẽ bàn luận nâng cao sau
Quan trọng là tiện lợi, dễ kiếm và phù hợp điều kiện chăm sóc. Nếu cây khỏe, phòng bệnh tốt, tránh được mưa thì chọn đất giàu dưỡng chất hơn giữ ẩm tốt hơn. Nếu cây yếu, phòng bệnh kém và không tránh được mưa thì nên chọn đất đơn giản hơn, ráo nước hơn, sẽ tưới thường xuyên và chăm sóc bổ sung sau.
3. Chọn chậu, trồng cây
•Chậu trồng địa nên chọn loại gọn miệng, sâu lòng, thoát nước tốt. Cây quý trồng chậu đẹp, cây bình dân trồng chậu phổ thông
•Bên dưới lót một lớp hạt kích thước lớn cho dễ thoát nước, cho thêm đất, xếp cây vào và sắp đặt các hướng cho cân (tránh để mầm đối đầu hoặc lá chéo nhau). Thêm đất lấp kín toàn bộ phần rễ và khoảng 1/4 -1/3 củ. Trên cùng xếp những cục đất, đá kích thước lớn cho chắc gốc hoặc phủ một lớp giá thể sạch, phủ rêu mảng (để trang trí)
-Với những cây hỏng rễ, kiệt sức có thể chọn đất trồng sạch-ráo, vùi sâu hơn bình thường một chút.
-Với những cây kồng kềnh siêu vẹo ta sẽ neo thêm cọc hoặc giá đỡ để cố định gốc, không nên vùi sâu chôn chặt
4. Bước đầu chăm sóc
- Mặc xuân ưa ẩm mát, không chịu được nắng gắt và gió mạnh. Có thể đặt ở dưới tán cây, trong hiên nhà hoặc ở tầng dưới cùng của vườn lan ( bên trên có lưới che và một vài lớp phong lan)
- Cây trồng trong chậu kín, giữ ẩm tốt hơn phong lan nên không cần tưới gốc thường xuyên.
- Vệ sinh thân, lá thường xuyên nếu có thời gian (**). Để mật độ vừa phải tránh sâu bệnh
- Khi mang cây từ vườn khác về, nên cách ly riêng một khu theo dõi, phòng lây nhiễm sâu bệnh đặc biệt là bệnh gỉ sắt và loài rệp sáp hay còn gọi là "muội"
Nội dung trên bài là dựa theo những cách Trìu đã thử và có kết quả, không phải cách tốt nhất nhưng với những bác chưa biết thì có thể dùng tạm. Mong các bác có kinh nghiệm chia sẻ thêm để mọi người cùng học hỏi
Trân trọng
---
(*)Hướng : Hướng là một nhánh phát triển bao gồm cây già và cây trưởng thành, có hướng đơn (1 mẹ đẻ một con) hướng kép ( một mẹ đẻ nhiều con)
(**) Vuốt lá : Mặc xuân là một cây hợp hơi người, chủ cây siêng lau thân vuốt lá thì nhìn khí chất của cây sẽ càng sáng.
Bài 2. Trồng cây
***
Bài trước đã nói về giống, bài này Trìu sẽ nói về cách trồng.
1. Xử lý cây giống
Xử lý địa lan khác phong lan. Với mặc xuân, chúng ta nên giữ lại tối đa các phần còn sống của cây ( rễ, lá, củ già). Chỉ những phần đã dập nát, nhiễm bệnh hoặc đang phân hủy ta mới cắt bỏ. Rễ và mầm dễ bị tổn thương nhất, khi thao tác phải chú ý
Khóm lớn nên chia nhỏ theo hướng(*) để tiện sắp xếp khi lên chậu, một chậu địa um tùm và lệch tán nhìn sẽ không đẹp.
Cẩn thận thì ngâm tẩm chất kích thích (kích rễ, kích mầm, B1) thuốc bảo vệ thực vật (diệt nấm, diệt khuẩn). Cá nhân em thì không dùng, chỉ rửa sạch, để ráo là trồng thôi
2. Chuẩn bị đất trồng
Địa lan trong tự nhiên sống ở tầng mùn dưới tán rừng trên núi cao, đất xốp và địa hình thoát nước tốt. Khi vào chậu môi trường và tiểu khí hậu khác đi, thì không thể xúc đất như vậy mà trồng được. Đất trồng sẽ gồm vài thành phần tùy chọn, phối trộn sao phải đảm bảo : Xốp, thoáng, ráo nước, ít hạt mịn, hơi nặng một chút và cân đối dưỡng chất
- Ở đồng bằng, vùng trồng lúa chúng ta có đất ải, bùn ao phơi khô. Thứ đất này chặt thành miếng cỡ ngón tay và cỡ lớn hơn, trộn với vỏ lạc đã ủ mục, trấu hun, than củi vụn là dùng được
- Ở phố chúng ta có xỉ than, vật tư đóng gói ( mùn dừa, đất sạch, sỏi xốp, vỏ thông xay...) bổ sung một chút phân hữu cơ nữa là dùng được
- Vùng đồi núi có đất tầng mặt, mùn mục, sỏi đá cũng dùng được
- Với cây quý, với người giàu kinh nghiệm thì đất trồng công phu hơn. Ta sẽ bàn luận nâng cao sau
Quan trọng là tiện lợi, dễ kiếm và phù hợp điều kiện chăm sóc. Nếu cây khỏe, phòng bệnh tốt, tránh được mưa thì chọn đất giàu dưỡng chất hơn giữ ẩm tốt hơn. Nếu cây yếu, phòng bệnh kém và không tránh được mưa thì nên chọn đất đơn giản hơn, ráo nước hơn, sẽ tưới thường xuyên và chăm sóc bổ sung sau.
3. Chọn chậu, trồng cây
•Chậu trồng địa nên chọn loại gọn miệng, sâu lòng, thoát nước tốt. Cây quý trồng chậu đẹp, cây bình dân trồng chậu phổ thông
•Bên dưới lót một lớp hạt kích thước lớn cho dễ thoát nước, cho thêm đất, xếp cây vào và sắp đặt các hướng cho cân (tránh để mầm đối đầu hoặc lá chéo nhau). Thêm đất lấp kín toàn bộ phần rễ và khoảng 1/4 -1/3 củ. Trên cùng xếp những cục đất, đá kích thước lớn cho chắc gốc hoặc phủ một lớp giá thể sạch, phủ rêu mảng (để trang trí)
-Với những cây hỏng rễ, kiệt sức có thể chọn đất trồng sạch-ráo, vùi sâu hơn bình thường một chút.
-Với những cây kồng kềnh siêu vẹo ta sẽ neo thêm cọc hoặc giá đỡ để cố định gốc, không nên vùi sâu chôn chặt
4. Bước đầu chăm sóc
- Mặc xuân ưa ẩm mát, không chịu được nắng gắt và gió mạnh. Có thể đặt ở dưới tán cây, trong hiên nhà hoặc ở tầng dưới cùng của vườn lan ( bên trên có lưới che và một vài lớp phong lan)
- Cây trồng trong chậu kín, giữ ẩm tốt hơn phong lan nên không cần tưới gốc thường xuyên.
- Vệ sinh thân, lá thường xuyên nếu có thời gian (**). Để mật độ vừa phải tránh sâu bệnh
- Khi mang cây từ vườn khác về, nên cách ly riêng một khu theo dõi, phòng lây nhiễm sâu bệnh đặc biệt là bệnh gỉ sắt và loài rệp sáp hay còn gọi là "muội"
Nội dung trên bài là dựa theo những cách Trìu đã thử và có kết quả, không phải cách tốt nhất nhưng với những bác chưa biết thì có thể dùng tạm. Mong các bác có kinh nghiệm chia sẻ thêm để mọi người cùng học hỏi
Trân trọng
---
(*)Hướng : Hướng là một nhánh phát triển bao gồm cây già và cây trưởng thành, có hướng đơn (1 mẹ đẻ một con) hướng kép ( một mẹ đẻ nhiều con)
(**) Vuốt lá : Mặc xuân là một cây hợp hơi người, chủ cây siêng lau thân vuốt lá thì nhìn khí chất của cây sẽ càng sáng.
